De sjofar
Sjofar betekent hoorn. Meestal is het een ramshoorn, maar een sjofar kan ook gemaakt zijn van de hoorn van een ander dier, bijvoorbeeld een geit of antilope (een soort hert met grote, gekrulde hoorns). Als je op de smalle opening van de sjofar blaast, komt daar een heel bijzonder geluid uit.
Klik om de sjofar te horen
Na de uittocht uit Egypte, tijdens de tocht door de woestijn, werd sjofar geblazen om aan te geven dat het tijd was om weer verder te reizen. Hoorde je het geluid van de sjofar? Dan wist je dat je meteen je spullen bij elkaar moest zoeken. De sjofar klonk ook bij belangrijke gebeurtenissen, bijvoorbeeld wanneer een nieuwe koning werd gekroond. Het geluid van de sjofar is dus een oproep: let op! Dit is een bijzonder moment!
Tegenwoordig horen we de sjofar vooral op Rosj Hasjana, het begin van een nieuw joods jaar. De sjofar roept op om even stil te staan en je eigen gedrag kritisch te bekijken. Waar ben je tevreden over? En wat ga je in het komende jaar anders doen? Zo kun je het nieuwe joodse jaar met een schone start beginnen.
Sjofarblazen is best moeilijk, het lukt lang niet iedereen om geluid uit de hoorn te krijgen. In sjoel wordt sjofar geblazen door iemand die daar goed voor geoefend heeft: de ba'al tokea (sjofarblazer). In de meeste sjoels wordt beide dagen Rosj Hasjana 100 keer sjofar geblazen (behalve wanneer Rosj Hasjana op sjabbat valt)
Bij het sjofar blazen hoor je drie verschillende tonen. Klik op de naam van de toon om het geluid te horen:
1 Tekia
Dit is een lange, ononderbroken toon. Tekia is een oproep: let op, het is Rosj Hasjana! Ga nadenken over jezelf! Hoe heb ik me het afgelopen jaar gedragen? Wat heb ik goed gedaan, en wat wil ik in het nieuwe jaar anders, beter gaan doen?
Sjevariem bestaat uit drie klanken. Het is een zuchtend, smekend geluid. God, luister alstublieft naar ons! Vergeef ons en help ons om goede mensen te worden!
3 Teroea
Bij Teroea hoor je negen korte tonen. Teroea is een snikkend geluid: we hebben spijt van wat we in het afgelopen jaar verkeerd hebben gedaan en we nemen ons voor dat volgend jaar anders te doen.
Klik om te zien hoe een sjofar wordt gemaakt.
Meer over Rosj Hasjana